KHÓI BẾP
Tản văn của ĐỖ TRỌNG KHƠI .
Trên đường chiều, cảnh tha hương, lúc bắt gặp làn khói trắng rất mỏng giăng lên từ những mái nhà quê thì chân dồn chân ai cũng mong bước chạm ngõ nhà trước khi chiều tắt ánh. Người ở nhà chăm lửa châm khói càng đầy thêm niềm mong ngóng. Và còn khắc khoải mong móng bằng năm bằng mười nếu như sự xa cách người thân trong ngày non sông tao loạn.
Bây giờ tôi đã sống xa làng. Do hoàn cảnh riêng tôi ít được thăm quê thăm mẹ nên mỗi khi chiều buông lòng hay buồn nhớ. Cái tình với đất đai thôn ổ, với rạ rơm củi lửa phả ra mùi hơi ấm nồng nồng, ngàn ngạt đã ăn sâu vào tuổi đời tôi.
Trong mong manh làn khói bếp
thời gian lẫm chẫm đi về...
Và với tôi, nỗi nhớ quê luôn đồng nghĩa với nỗi nhớ mẹ. Câu thơ trên tôi viết lúc đã xa làng, xa mẹ lên ở trên thành phố. Một chiều nhìn lên mái nhà phố tịnh không thấy tí tẹo làn khói bếp nào. Mà thành phố Thái Bình, nơi tôi ở còn là nơi giáp phố với làng. Vậy những làn khói châm lên từ củi lửa đi đâu? Lại giật mình nghĩ ngợi. Rơm rạ bây giờ phần nhiều dùng để đốt ngoài đồng. Bếp ga, bếp than kiểu mới đốt không có khói cũng đã dần trở lên phổ biến. Trong buổi chiều đông ấy một cảm giác thật thương thật tiếc dâng lên tràn ngập.
Trước ngõ nhà mới của tôi có con sông mang cái tên rất Tây – sông Pari. Tên gọi tuy xa lạ nhưng cảnh sắc ven sông, màu nước và phương thức lao động của ngư dân thì vẫn cũ. Lác đác những con thuyền nhỏ xíu, rách nát chăng lưới bắt cá dập dềnh trôi nhẹ. Tôi rất có cảm tình với cách chèo thuyền bằng hai chân của một anh ngư phủ. Tôi thường ra bờ sông lúc chiều buông ngắm cảnh phố phường vào đêm và chờ thuyền anh ta về buông lưới. Một lần mải dõi theo bóng thuyền đang khuất dần về cuối dòng thì bắt gặp một mảnh trăng liềm sáng trắng. Ngẩng đầu nhìn về phía trời đằng Đông mới hay mảnh trăng chiều đã nhô tới đỉnh cây cột điện bên kia sông. Cây cột điện có ngọn cao áp ánh vàng lúc ấy còn ngủ im lìm chưa thức ánh. "Trăng mang bóng quê nhà vào cuối sóng..." Cuối trời chiều đó sao mà khói lam nhiều đến thế. Những cồn khói cứ giăng thành giăng lũy trước con mắt tha hương.
Ôi cái làn khói bếp như biết vấn biết bện tình người vào với đất đai thôn ổ!
Ôi cái làn khói bếp mang mùi hương rơm rạ đã hằng đời tồn tại như một nét hồn quê, như một thông điệp gửi tới bốn phương, tới trời cao xanh rằng: Đây là làng quê Việt Nam. Đây một hệ thời gian riêng biệt mang tín hiệu về sự đầm ấm, an bình, hạnh phúc của những gia đình Việt Nam khi sớm lúc chiều!
Ôi cái làn khói bếp mang màu sắc nhìn gần thấy trắng, trông xa thấy xanh mờ. Ấy là màu quê mẹ ta thắp cho trời làm một mốc giới, cho đàn con Việt vẫn biết rằng: Chốn quê này có mẹ !
Bây giờ tôi đã sống xa làng. Do hoàn cảnh riêng tôi ít được thăm quê thăm mẹ nên mỗi khi chiều buông lòng hay buồn nhớ. Cái tình với đất đai thôn ổ, với rạ rơm củi lửa phả ra mùi hơi ấm nồng nồng, ngàn ngạt đã ăn sâu vào tuổi đời tôi.
Trong mong manh làn khói bếp
thời gian lẫm chẫm đi về...
Và với tôi, nỗi nhớ quê luôn đồng nghĩa với nỗi nhớ mẹ. Câu thơ trên tôi viết lúc đã xa làng, xa mẹ lên ở trên thành phố. Một chiều nhìn lên mái nhà phố tịnh không thấy tí tẹo làn khói bếp nào. Mà thành phố Thái Bình, nơi tôi ở còn là nơi giáp phố với làng. Vậy những làn khói châm lên từ củi lửa đi đâu? Lại giật mình nghĩ ngợi. Rơm rạ bây giờ phần nhiều dùng để đốt ngoài đồng. Bếp ga, bếp than kiểu mới đốt không có khói cũng đã dần trở lên phổ biến. Trong buổi chiều đông ấy một cảm giác thật thương thật tiếc dâng lên tràn ngập.
Trước ngõ nhà mới của tôi có con sông mang cái tên rất Tây – sông Pari. Tên gọi tuy xa lạ nhưng cảnh sắc ven sông, màu nước và phương thức lao động của ngư dân thì vẫn cũ. Lác đác những con thuyền nhỏ xíu, rách nát chăng lưới bắt cá dập dềnh trôi nhẹ. Tôi rất có cảm tình với cách chèo thuyền bằng hai chân của một anh ngư phủ. Tôi thường ra bờ sông lúc chiều buông ngắm cảnh phố phường vào đêm và chờ thuyền anh ta về buông lưới. Một lần mải dõi theo bóng thuyền đang khuất dần về cuối dòng thì bắt gặp một mảnh trăng liềm sáng trắng. Ngẩng đầu nhìn về phía trời đằng Đông mới hay mảnh trăng chiều đã nhô tới đỉnh cây cột điện bên kia sông. Cây cột điện có ngọn cao áp ánh vàng lúc ấy còn ngủ im lìm chưa thức ánh. "Trăng mang bóng quê nhà vào cuối sóng..." Cuối trời chiều đó sao mà khói lam nhiều đến thế. Những cồn khói cứ giăng thành giăng lũy trước con mắt tha hương.
Ôi cái làn khói bếp như biết vấn biết bện tình người vào với đất đai thôn ổ!
Ôi cái làn khói bếp mang mùi hương rơm rạ đã hằng đời tồn tại như một nét hồn quê, như một thông điệp gửi tới bốn phương, tới trời cao xanh rằng: Đây là làng quê Việt Nam. Đây một hệ thời gian riêng biệt mang tín hiệu về sự đầm ấm, an bình, hạnh phúc của những gia đình Việt Nam khi sớm lúc chiều!
Ôi cái làn khói bếp mang màu sắc nhìn gần thấy trắng, trông xa thấy xanh mờ. Ấy là màu quê mẹ ta thắp cho trời làm một mốc giới, cho đàn con Việt vẫn biết rằng: Chốn quê này có mẹ !
ĐTK
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét